Α’ ΕΞΑΜΗΝΟ
Α1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΕΡΜΑΤΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ
Οι διαλέξεις αυτές θα αποτελέσουν την εισαγωγή στις βασικές έννοιες της Δερματολογικής Ογκολογίας. Θα συζητηθεί η φυσιολογία του δέρματος, η σημειολογία δέρματος και οι βασικές αρχές της ανοσολογίας δέρματος. Επίσης θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις για τις βασικές αρχές φωτοβιολογίας και για τα είδη αλλά και τη χρήση των αντιηλιακών.
Σε αυτό το κύκλο σπουδών οι φοιτητές θα ενημερωθούν για την παθογένεια του μελανώματος αλλά και των μη μελανοκυτταρικών καρκίνων δέρματος (SCC, BCC και MCC). Ταυτόχρονα θα συζητηθεί η Επιδημιολογία των καρκίνων δέρματος. Εκτενής αναφορά θα γίνει στη σημασία των μητρώων καρκίνου δέρματος καθώς και στο σχεδιασμό των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών.
Α2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Σε αυτό το κύκλο μαθημάτων θα συζητηθούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά των διαφόρων καρκίνων δέρματος. Η σημασία της πολυπαραγόντικής παθογένειας του μελανώματος αλλά και της γενετικής στο καρκίνο δέρματος θα συζητηθεί εν βάθει καθώς θα πραγματοποιηθούν μαθήματα για τα οικογενή σύνδρομα καρκίνου δέρματος. Εν συνεχεία θα συζητηθούν εκτενώς οι μελανοκυτταρικές βλάβες δέρματος (Κλινική εικόνα, τύποι), το μελάνωμα (Κλινική εικόνα, τύποι), οι οριακές μελανοκυτταρικές βλάβες δέρματος (Ορισμός, Κλινική εικόνα, τύποι), οι μη μελανοκυτταρικοί καρκίνοι δέρματος – (Παθογένεια, σχετικά σύνδρομα, κλινική εικόνα και διερεύνηση των χαρακτηριστικών των «προχωρημένων» όγκων δέρματος), ο Καρκίνος των κυττάρων Merkell , τα Τ Δερματικά Λεμφώματα (Τύποι και κλινική εικόνα), τα Β Δερματικά Λεμφώματα (Τύποι και κλινική εικόνα) και η Κακοήθης φακή.
Α3. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ
Οι φοιτητές θα έρθουν σε επαφή (hands-on) με τις δερματολογικές μεθόδους διάγνωσης καρκίνων δέρματος. (κλινική αξιολόγηση, δερματοσκόπιση, TBPE, χαρτογράφηση κ.τ.λ.) Επίσης θα καλυφθεί και η θεωρητική γνώση της βάσης λειτουργίας των μεθόδων αυτών. (π.χ. ιδιότητες του φωτός και απορρόφηση από το δέρμα κ.α.)
Ταυτόχρονα θα ενημερωθούν για τη σημασία και τη θέση των απεικονιστικών εξετάσεων (ξεκινώντας από την εκτίμηση λεμφαδένων με υπέρηχο και καταλήγοντας στη σημασία του MRI, CT και PET-SCAN) σε καρκίνους δέρματος (αξιολόγηση ασθενών, σταδιοποίηση νόσου, σχεδιασμό θεραπευτικής προσέγγισης).
Ο φοιτητές θα ενημερωθούν για τους διαφορετικούς ιστοπαθολογικούς τύπους νεοπλασμάτων δέρματος. Επίσης θα μάθουν για τις ιστοπαθολογικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην διάγνωση καρκίνων δέρματος (π.χ. ανοσοιστοχημεία κ.α.), για το σωστό τρόπο καταγραφής των πορισμάτων και τη χρήση τους στη σταδιοποίηση/προσέγγιση ασθενών.
Α4. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Σε αυτό το κύκλο μαθημάτων θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις που θα ενημερώσουν τους φοιτητές για τον τους τρόπους αντιμετώπισης των καρκίνων δέρματος. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι τοπικές καταστρεπτικές μέθοδοι (ποιες, που και πότε) αλλά και η χειρουργική προσέγγιση. Ειδικές τεχνικές όπως η αφαίρεση Φρουρού Λεμφαδένα και ολική λεμφαδενεκτομή στο μελάνωμα και στους μη μελανοκυτταρικούς καρκίνους δέρματος θα περιγραφούν λεπτομερώς. Επίσης θα συζητηθούν και ειδικές χειρουργικές προσεγγίσεις όπως η χειρουργική προσέγγιση μελανώματος βλεννογόνου και οφθαλμού, η χειρουργική προσέγγιση μελανωμάτων των άκρων (συμπεριλαμβανομένου και του υπονύχιου), η Χειρουργική τεχνική Mohs και η χειρουργική προσέγγιση ακανθοκυτταρικού καρκίνου γεννητικών οργάνων και στοματικής κοιλότητας, Η χειρουργική προσέγγιση ως παρηγορητική θεραπεία και η μεταστασιεκτομή, η αντιμετώπιση μεταστατικής νόσου στον εγκέφαλο και η χειρουργική προσέγγιση γιγαντιαίων συγγενών σπίλων επίσης θα συζητηθούν σε αυτό το κύκλο μαθημάτων.
Β’ ΕΞΑΜΗΝΟ
Β1. ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ
Σε αυτό το κύκλο διαλέξεων θα πραγματοποιηθεί εισαγωγή στην έννοια των προκαρκινικών βλαβών στο δέρμα όπως οι ακτινικές υπερκερατώσεις (κλινική εικόνα, σημασία, αντιμετώπιση) αλλά και του In situ καρκίνου δέρματος (μελάνωμα και μη μελανοκυτταρικοι καρκίνοι δέρματος: κλινική σημασία, παρακολούθηση, αντιμετώπιση). Επίσης θα γίνει εκτενής περιγραφή των κατευθυντήριων οδηγιών στο μελάνωμα και στους μη μελανοκυτταρικούς καρκίνους δέρματος. Ενώ θα συζητηθούν και οι τρόποι παρακολούθησης ασθενών με όγκους χωρίς σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες. Εν συνεχεία οι φοιτητές θα ενημερωθούν για τις έννοιες της πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης και την εφαρμογή τους στο καρκίνο δέρματος .
Συζήτηση θα πραγματοποιηθεί και για τη προσέγγιση ασθενών με σύνδρομα καρκίνου δέρματος (follow-up και η ιδέα του genetic counseling) και ασθενών υψηλού κινδύνου.
Η καινοτομία στη προσωποποιημένη προσέγγιση: Γενετική και επιδημιολογία (Polygenic Risk Scores κ.α.) και στη θεραπευτική προσέγγιση (π.χ. βιοδείκτες) θα αποτελέσουν επίσης σημαντικά θέματα συζήτησης καθώς η προσωποποιημένη φροντίδα θα αποτελέσει το χρυσό κανόνα του μέλλοντος.
Β2. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Ι
Σε αυτό το κύκλο διαλέξεων θα γίνει εκτενής αναφορά στις διαθέσιμες συστηματικές θεραπείες για το καρκίνο δέρματος. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται τα κλασικά χημειοθεραπευτικά σχήματα, οι ανοσοθεραπείες και οι στοχευμένες θεραπείες. Για να γίνουν πιο κατανοητοί οι τρόποι δράσης των φαρμάκων αυτών θα συζητηθούν εκτενώς οι γενικές αρχές της ανοσοθεραπείας και των στοχευμένων θεραπειών στο καρκίνο δέρματος (είδη, μηχανισμοί δράσης, τρόποι επιλογής για κάθε ασθενή, biomarkers).
Ταυτόχρονα θα συζητηθούν και οι Γενικές αρχές της επικουρικής και νεο-επικουρικής θεραπείας.
Με βάσει τις γνώσεις που αναφέρθηκαν θα πραγματοποιηθεί σχεδιασμός πλάνου για ασθενείς με αντενδείξεις στις συνήθεις θεραπείες αλλά και «Εργαστήριο» υποθετικών περιστατικών.
Β3. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΙΙ
Συνεχίζοντας τις διαλέξεις για τη θεραπευτική των καρκίνων δέρματος, σε αυτό το μάθημα θα γίνει εισαγωγή στις αρχές της ακτινοθεραπείας ενώ θα συζητηθεί και η θέση της ακτινοθεραπείας στο μελάνωμα και στο μη μελανοκυτταρικό καρκίνο δέρματος. (adjuvant, ακτινοχημειοθεραπεία κ.τ.λ.) Επίσης θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις για ειδικές θεραπευτικές μεθόδους όπως το Isolated limb perfusion και η Φωτοθεραπεία.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες των νεότερων φαρμάκων και η αντιμετώπιση τους θα συζητηθούν εκτενώς καθώς αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της παρακολούθησης των ασθενών που λαμβάνουν νεότερες θεραπείες. Σε αυτά τα πλαίσια θα συζητηθούν και οι μηχανισμοί αντίστασης στη θεραπεία και οι θεραπευτικές επιλογές σε αυτές τις περιπτώσεις. Ειδική κατηγορία ασθενών αποτελούν οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, ενώ σημαντική είναι και η συζήτηση για τη παρηγορητική θεραπεία σε ασθενείς που έχουν αποτύχει σε παλαιότερες θεραπευτικές μεθόδους. Σε αυτό το κύκλο διαλέξεων θα συζητηθούν επίσης και οι θεραπευτικές επιλογές σε στάδιο κλινικών μελετών.
Β4. ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Σε αυτό το μάθημα θα συζητηθούν ειδικοί πληθυσμοί με καρκίνο δέρματος (Όγκοι δέρματος στην εγκυμοσύνη, Όγκοι δέρματος στην παιδική ηλικία , Όγκοι δέρματος σε ασθενείς με βεβαρυμμένο κλινικό ιστορικό) αλλά και σπάνιοι/ειδικοί καρκίνοι δέρματος (π.χ. Σάρκωμα Kaposi, Μελάνωμα των βλεννογόνων, Οφθαλμικό μελάνωμα, Όγκοι στοματικής κοιλότητας (πλην μελανώματος), Κακοήθεις όγκοι εξαρτημάτων δέρματος, Μαστική και Εξωμαστική Νόσος Paget, Μεταστατική νόσος στο Δέρμα, Παρανεοπλαστικές εκδηλώσεις στο δέρμα κ.α.)
Γ΄ Εξάμηνο:
Πρακτική άσκηση στην Α’ Πανεπιστημιακή Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός και το Κέντρο Μελανώματος και Καρκίνου του Δέρματος της Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων καθώς και η Α’ Παθολογική Κλινική, Λαϊκό Νοσοκομείο, η Β΄ Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων και η Β’ Προπαιδευτική και Παθολογική Κλινική του Νοσοκομείου Αττικόν, τα οποία αποτελούν διεθνώς αναγνωρισμένα κέντρα στο αντικείμενο της Δερματο-Ογκολογίας τα οποία είναι σε θέση να παρέχουν την ειδική αυτή γνώση